MAADHIMISHO YA WIKI YA USHINDANI: TEKNOLOJIA YA AKILI MNEMBA (AI) NA ATHARI ZAKE KATIKA USHINDANI WA MASOKO
Na Madina Mohammed DAR ES SALAAM JAMII HURU
Tume ya Ushindani ya Tanzania (FCC) imeanza maadhimisho ya Wiki ya Ushindani ikiwa na lengo la kuongeza uelewa wa umma kuhusu athari za teknolojia ya Akili Mnemba (AI) katika ushindani wa masoko. Maadhimisho haya yanaendelea kuzingatia Siku ya Ushindani Duniani, ambayo kilele chake kitatimia Desemba 5, 2025.
Akizungumza jijini Dar es Salaam, Kaimu Mkurugenzi Mkuu wa FCC, Bi. Khadija Ngasongwa, alisema kuwa maadhimisho haya ni sehemu ya utekelezaji wa uamuzi wa Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa la mwaka 1980, ambalo liliamua kuanzisha maadhimisho ya kimataifa yanayolenga kuelimisha jamii kuhusu umuhimu wa ushindani katika masoko duniani. Uamuzi huu ulileta kanuni za kudhibiti vitendo vinavyokandamiza ushindani, maarufu kama The UN Set, ambazo sasa ni msingi wa sera na mifumo ya ushindani duniani kote.
Uchumi wa Kidigitali na Changamoto za AI
Bi. Ngasongwa alisema kuwa FCC inajitahidi kuhakikisha kuwa masoko ya Tanzania yanabaki huru, shindani, na yasiyo na ukiritimba. Aliongeza kuwa kupitia Sheria ya Ushindani Na. 8 ya 2003, Tume inaendelea kudhibiti vitendo vya kampuni zinazojihusisha na makubaliano yanayokandamiza ushindani, matumizi mabaya ya nguvu ya soko, na miunganiko ya kampuni ambayo inaweza kuathiri ushindani.
Kwa mujibu wa sheria, kampuni yoyote inayopanga kufanya muamala wenye thamani ya Shilingi bilioni 3.5 au zaidi inapaswa kuwasilisha taarifa kwa FCC ili iweze kupitiwa na kuchambuliwa kwa kina. Hii ni hatua muhimu ili kuzuia vitendo vya ukiritimba vinavyoweza kudhuru maslahi ya watumiaji.
Mwaka huu, FCC imechagua kaulimbiu inayosema: "Artificial Intelligence (AI), Consumers and Competition Policy", ikimaanisha "Akili Mnemba (AI), Walaji na Sera za Ushindani." Bi. Ngasongwa alieleza kuwa matumizi ya teknolojia ya AI katika biashara yanaongezeka kwa kasi, na hivyo ni muhimu kufanya uchambuzi wa kina wa athari zake katika ushindani wa masoko.
Athari za AI katika Ushindani wa Masoko
Akili Mnemba (AI) inatoa fursa kubwa za kuboresha ufanisi wa biashara na kuongeza tija katika sekta mbalimbali. Hata hivyo, Bi. Ngasongwa alisema kuwa, licha ya manufaa, matumizi ya AI yamebeba changamoto kubwa, zikiwemo algorithmic collusion, udukuzi wa taarifa, utapeli wa kidijitali, na hatari za usalama wa taarifa.
Algorithmic collusion inahusu hali ambapo mifumo ya AI inatumika kwa njia inayoharibu ushindani, kama vile kampuni mbili au zaidi kutumia algorithms kwa pamoja ili kupanga bei au kushirikiana katika masoko. Hii inaweza kudhoofisha ushindani na kupunguza faida kwa watumiaji.
Pia, Bi. Ngasongwa alikumbusha kwamba bila udhibiti madhubuti, changamoto hizi zinaweza kupunguza uwazi na usawa katika masoko. Hata hivyo, aliongeza kuwa matumizi sahihi ya AI yanaweza kuongeza ufanisi katika utekelezaji wa sera za ushindani na kutoa manufaa kwa watumiaji na wateja.
Maadhimisho ya Wiki ya Ushindani
Katika kuelekea kilele cha maadhimisho ya Wiki ya Ushindani, FCC imeandaa shughuli mbalimbali kuanzia Desemba 1 hadi 5. Shughuli hizi ni pamoja na kutoa elimu kupitia vyombo vya habari, semina kwa mamlaka za udhibiti, na mafunzo kwa kampuni za sheria. Kilele cha maadhimisho kitatokea katika Hoteli ya King Jada, Morocco Square jijini Dar es Salaam, ambapo viongozi mbalimbali wa serikali, wataalamu wa masoko, na wawakilishi kutoka sekta binafsi watakutana kujadili mustakabali wa ushindani na teknolojia ya AI.
Hitimisho
Maadhimisho ya Wiki ya Ushindani yana umuhimu mkubwa katika kuongeza uelewa kuhusu teknolojia ya Akili Mnemba (AI) na athari zake kwa ushindani wa masoko. Tume ya Ushindani inaendelea kuhakikisha kuwa masoko ya Tanzania yanabaki shindani, huku ikizingatia changamoto mpya zinazotokana na maendeleo ya kiteknolojia. Kupitia maadhimisho haya, FCC inahimiza utekelezaji wa sera na sheria za ushindani, ili kuhakikisha kuwa uchumi wa nchi unakua kwa njia endelevu na yenye manufaa kwa watumiaji wote.


Comments
Post a Comment